Poradnik Instalatora Termokominków

9.1. PALIWO

1. Termokominek przystosowany jest do spalania w nim drewna i wyrobów drewnopochodnych.
2. Podstawowym paliwem powinny być polana drzew liściastych o zwartej strukturze i dużej twardości, takich odmian jak: dąb, buk, grab, jesion, akacja oraz bardziej miękkie jak brzoza, topola, olcha, itp.
3. Bardzo istotnym czynnikiem jest wilgotność drewna używanego do spalania w termokominku. Nie powinna ona przekraczać 25 %. Aby osiągnąć taki parametr należy opał sezonować co najmniej 18 miesięcy. Drewno należy składować w pryzmach w miejscu przewiewnym i przykrytym od góry.
4. Zastosowanie opału o dużej wilgotności powoduje większe jego zużycie, wynikające ze straty energii zużywanej na odparowanie wody w nim zawartej, a ponadto występowanie zjawiska kondensacji pary wodnej na ściankach termokominka i powstawanie dużych ilości sadzy szklistej, powodującej zarastanie komory spalania i przewodów kominowych, co w efekcie obniża sprawność urządzenia i utrudnia odprowadzanie spalin.
5. Doskonały efekt cieplny uzyskuje się spalając w termokominku brykiety z trocin. Ich niska wilgotność i zawartość popiołu oraz wysoka wartość opałowa powodują, że są doskonałą alternatywą dla polan drzew liściastych. Trzeba jednak pamiętać, iż wysoka wartość opałowa tego paliwa ( ?20 MJ/kg ) powoduje powstawanie w wyniku spalania dużych ilości energii, co pociąga za sobą ograniczenia w ilości jednorazowo załadowanych do komory spalania termokominka brykietów.
6. Jako paliwo uzupełniające można stosować polana drzew iglastych. Jednak należy wtedy pamiętać, że zażywiczone drewno powoduje intensywniejsze obrastanie kanałów spalinowych, co pociąga za sobą konieczność ich częstszego czyszczenia.
7. Wielkość polan powinna umożliwiać ich swobodny załadunek do komory spalania termokominka. Najlepsze efekty uzyskuje się spalając polana o długości około 40 ÷ 50 cm i średnicy 10 do 20 cm.

9.2. NAPEŁNIANIE WODĄ

1. Termokominek nie może pracować w układach nie wypełnionych całkowicie wodą lub inną cieczą dopuszczoną do stosowania w instalacjach c.o.
2. Do napełniania termokominka i instalacji c.o. można używać wody surowej o ile jej twardość nie przekracza 10 n. Jeżeli woda surowa ma większą twardość musi być zmiękczona środkami chemicznymi.
3. W przypadku gdy woda wodociągowa jest zanieczyszczona mechanicznie należy bezwzględnie zastosować filtr osadnikowy, umieszczony przed zaworem czerpalnym służącym do napełniania instalacji c.o.
4. W układach wodnych z termokominkiem zaleca się stosowanie inhibitorów korozji i środków wiążących tlen oraz środków ograniczających powstawanie kamienia kotłowego.
5. Jeżeli termokominek będzie użytkowany okresowo i może to spowodować obniżenie temperatury czynnika grzewczego poniżej 0 oC, należy napełnić instalację płynem niezamarzającym przeznaczonym do stosowania w układach centralnego ogrzewania (płyn Glixoterm). Jeżeli nie ma możliwości napełnienia termokominka i instalacji płynem niezamarzającym, należy w takiej sytuacji każdorazowo opróżnić zład z wody.

9.3. ROZPALANIE OGNIA W TERMOKOMINKU

Po napełnieniu cieczą instalacji c.o. i sprawdzeniu szczelności wszystkich połączeń hydraulicznych oraz podłączeniu centralki sterującej, można przystąpić do rozpalenia ognia w termokominku.
1. Włączyć zasilanie centralki sterującej i ustawić temperaturę załączenia pompy obiegowej instalacji c.o. z przedziału 45 - 55 oC.
2. Otworzyć drzwiczki (3) i obracając gałką (18) maksymalnie w prawo otworzyć przepustnicę typu by-pass (13).
3. Otworzyć maksymalnie przepustnicę powietrza pierwotnego (7).
4. Dokonać wstępnej regulacji żaluzyjnej przepustnicy spalin (19). Zmiany położenia żaluzyjnej przepustnicy spalin (19), tj. zwiększenie bądź zmniejszenie swobodnego ciągu kominowego, realizowane są poprzez cięgno (20), które ustala grzebieniowy zaczep (21). Przesunięcie dźwigni (20) do wnętrza termokominka zwiększa ciąg kominowy, zaś w kierunku przeciwnym zmniejsza jego wielkość. Właściwe ustawienie pozycji tej przepustnicy będzie miało decydujące znaczenie dla uzyskania najlepszych efektów cieplnych urządzenia oraz komfortu użytkowania.
5. Położyć papier lub specjalną rozpałkę na ruszt (5), nałożyć drobne suche gałązki, następnie nałożyć większe kawałki o średnicy ok. 3 - 5 cm.
6. Podpalić papier i zamknąć drzwiczki (3) (ewentualnie pozostawić półotwarte dla przyśpieszenia rozpalania).

ROZPALANIE OGNIA W TERMOKOMINKU

Rysunek 34

7. Gdy jest już utworzona warstwa zapłonowa żaru (grubości ok. 3 cm) załadować palenisko właściwym paliwem, zamknąć przepustnicę by-pass i zamknąć drzwiczki.
8. Intensywność spalania reguluje się przepustnicą powietrza pierwotnego (7) zgodnie z zasadą: większe otwarcie przepustnicy większa wydajność cieplna, mniejsze otwarcie zmniejszona wydajność cieplna.
9. W czasie pierwszych godzin eksploatacji urządzenia zaleca się przyszłym użytkownikom użytkować termokominek przy niskich obciążeniach cieplnych, to jest około 30 ?50% obciążenia nominalnego, ze względu na naprężenia cieplne powstające w korpusie termokominka.
10. Pierwszemu rozpaleniu ognia w termokominku może towarzyszyć zjawisko wykraplania się wenątrz komory spalania wody i ściekania jej po ściankach. Jest to zjawisko normalne wynikające z efektu kondensacji wody zawartej w spalinach w wyniku ich znacznego przechłodzenia. Zanika ono po przekroczeniu w komorze spalania tzw. punktu rosy.
11. Jeżeli w trakcie palenia spaliny wydostają się na zewnątrz komory spalania, należy dokonać korekty położenia żaluzyjnej przepustnicy spalin (19) i zwiększyć ciąg kominowy. Końcówką cięgna manipuluje się za pomocą pogrzebacza ze względu na niebezpieczeństwo poparzenia.

9.4. NOMINALNA PRACA TERMOKOMINKA

1. Do opalania termokominka najlepiej używać polan drewna liściastego o długości około 50 cm i średnicy 10 do 20 cm.
2. W celu uzyskania nominalnej mocy cieplnej termokominka należy załadować do paleniska 5 ? 6 polan drewna o odpowiedniej wilgotności i otworzyć całkowicie przepustnicę powietrza (7). Polana lub szczapy drewna należy układać w komorze spalania, wzdłuż osi prostopadłej do płaszczyzny drzwiczek termokominka. Zapewni to najlepsze i najbardziej ekonomiczne spalanie załadowanego opału.
3. Aby uzyskać moc niższą od znamionowej należy do paleniska nałożyć 2?3 polana i przysłonić odpowiednio do potrzeb przepustnicę powietrza (7). O wielkości otwarcia tej przepustnicy zawsze powinna decydować temperatura wody wskazywana przez termometr centralki sterującej. Jeżeli temperatura spada lub jest zbyt niska, należy zwiększyć ilość powietrza dostarczanego do spalania, otwierając przepustnicę powietrza (7). Gdy temperatura wody rośnie lub jest za wysoka, musimy zmniejszyć jego ilość, przymykając przepustnicę (7).
4. Paliwo należy uzupełniać wówczas, gdy nad rozżarzoną warstwą zapłonową w palenisku zanikają płomienie
5. Należy zawsze pamiętać, że drobne kawałki drewna załadowanego do komory spalania powodują powstawanie dużych ilości energii, co w konsekwencji może spowodować znaczne podniesienie temperatury wody w płaszczu termokominka, pomimo całkowitego zamknięcia przepustnicy powietrza (7).
6. W celu uniknięcia cofania się spalin w momencie załadowywania paliwa do paleniska należy najpierw otworzyć przepustnicę spalin typu by – pass (13) obracając gałką (18) maksymalnie w prawo, uchylić drzwiczki (3), odczekać chwilę i dopiero potem otworzyć je całkowicie. Po uzupełnieniu paliwem komory spalania zamknąć drzwiczki (3) i po krótkiej chwili obracając maksymalnie w lewo gałkę ( 18 ) całkowicie zamknąć przepustnicę spalin typu by – pass (13). Otwieranie i zamykanie przepustnicy spalin typu by- pass w termokominkach z drzwiczkami chowanymi następuje automatycznie w chwili ich podnoszenia i opuszczania.
7. W przypadku gdy woda osiągnie temperaturę 90 oC, co sygnalizowane jest dźwiękiem przez centralkę sterującą, aby nie dopuścić do zagotowania się wody w płaszczu termokominka, należy szybko otworzyć drzwiczki i przepustnicę spalin typu by – pass (13), obracając gałką (18) zgodnie z ruchem wskazówek zegara

PRACA TERMOKOMINKA Z MOCĄ NOMINALNĄ

Rysunek 35

9.5. PRACA TERMOKOMINKA Z MINIMALNĄ MOCĄ WYDŁUŻONYM CZASIE

1. Termokominek może pracować ze zmniejszoną mocą cieplną a trwałość palenia przy jednorazowym załadunku polan drewnianych może wydłużyć się nawet do 10 godzin.
2. Obniżenie wydajności cieplnej termokominka poniżej mocy znamionowej osiąga się zamykając całkowicie przepustnicę powietrza (7) oraz stosując do opalania termokominka okrąglaki twardego drewna liściastego o średnicy 20 ÷ 25 cm (im większa średnica okrąglaków, tym niższe obciążenie cieplne) o wilgotności bezwzględnej nie przekraczającej 20 %.

9.6. PRACA TERMOKOMINKA W OKRESIE LETNIM

1. W okresie letnim zapotrzebowanie na ciepło jest limitowane wyższymi temperaturami powietrza zewnętrznego. Nie powoduje to jednak ograniczeń w użytkowaniu termokominka. Otwarcie drzwiczek (3) i przepustnicy by-pass (13) lub tylko drzwiczek (3) w przypadku modeli z drzwiczkami chowanymi oraz załadunek niewielkiej ilości paliwa spowoduje maksymalne zmniejszenie procesów wymiany ciepła w termokominku. Jednoczesne podwyższenie temperatury załączenia się pompy termokominka do wielkości nie przekraczającej 85 ?C nie spowoduje wcześniejszej wymiany ciepłej wody w instalacji c.o.
2. W układach grzewczych w których występują pojemnościowe zasobniki ciepła z wężownicą istnieje zawsze możliwość produkowania w okresie letnim ciepłej wody użytkowej wykorzystując do tego celu wodę podgrzaną w termokominku i zestudzaną w wężownicy zasobnika. W tych przypadkach zawsze należy postępować tak, jak przy normalnej eksploatacji termokominka.

PRACA TERMOKOMINKA W OKRESIE LETNIM

Rysunek 36

9.7. CZYSZCZENIE I KONSERWACJA TERMOKOMINKA

1. Utrzymywanie komory spalania i kanałów spalinowych termokominka w czystości ma decydujący wpływ na sprawność i wydajność cieplną urządzenia, ponieważ sadze pokrywające wewnętrzne ścianki termokominka tworzą izolację utrudniającą prawidłowe przenikanie ciepła do wody.
2. Raz w roku należy oczyścić kanały spalinowe przy użyciu szczotki kominiarskiej, zaś komorę spalania przy pomocy miękkiej szczotki druciana, po wcześniejszym otwarciu przepustnicy spalin typu by-pass (13). W przypadku występowania sadzy szklistej należy ją usuwać za pomocą szpachelki.
3. Aby uniknąć kłopotliwej czynności ręcznego czyszczenia komory spalania i kosztownego czyszczenia kanałów spalinowych, można regularnie stosować podczas eksploatacji termokominka środki chemiczne służące do redukcji powstającej sadzy.
4. Należy pamiętać o okresowym opróżnianiu kasety popielnika (6) w celu zapewnienia niezbędnej ilości powietrza pierwotnego potrzebnego do spalania paliwa. Przepełnienie kasety i wydostanie się popiołu poza nią może spowodować kłopoty z jej powtórnym wsunięciem.
5. Żaroodporne szyby drzwiczek zespołów frontowych należy myć każdorazowo po stwierdzeniu okopcenia ich wewnętrznej powierzchni, używając do tego celu specjalnych środków czyszczących. W termokominku z drzwiczkami podnoszonymi do góry dostęp do wewnętrznej powierzchni szyby jest możliwy po całkowitym ich opuszczeniu i otwarciu zamka blokującego kasetę z szybą. Zamek umieszczony jest z prawej strony ruchomej części drzwiczek. Po odblokowaniu zamka kaseta z szybą odchyla się na zewnątrz termokominka.
6. Do czyszczenia zewnętrznych powierzchni zespołów frontowych należy używać ogólnie dostępnych środków odtłuszczających nie zawierających rozpuszczalników i substancji ściernych.
7. Elementy mechanizmów otwierania przepustnicy powietrza pierwotnego (7) oraz przepustnicy spalin typu by - pass (13), kulki elementów mocujących drzwiczki, zawiasy, słupy prowadzące drzwiczki w termokominkach z drzwiczkami chowanymi należy okresowo smarować płynem WD 40.

9.8. ZABURZENIA W PRACY TERMOKOMINKA

9.9. ZASADY BEZPIECZEŃSTWA PRZY OBSŁUDZE TERMOKOMINKA

Podczas użytkowania termokominka należy przestrzegać następujących zasad:
- Nie wolno dopuszczać zimnej wody poprzez termokominek jeżeli temperatura czynnika grzewczego w instalacji c.o. przekracza 40 stopni C.
- W przypadku osiągnięcia p
- rzez czynnik grzewczy temperatury powyżej 90 stopni C (włączenie się sygnału akustycznego centralki sterującej) należy otworzyć drzwiczki i przepustnicę spalin typu by - pass oraz rozgarnąć paliwo w komorze spalania, uchroni nas to od zagotowania wody w układzie.
- Ogień w komorze spalania nie może być zalewany wodą, gdyż może nastąpić uszkodzenie urządzenia na skutek wewnętrznych naprężeń w użytych materiałach lub poparzenie gorącą parą wodną.
- Szyby zespołów frontowych w czasie spalania paliwa w termokominku mogą osiągnąć temperaturę powyżej 60 stopni C. Zabrania się czyszczenia szyb termokominka w czasie pracy urządzenia.
- Nie należy wypełniać komory spalania materiałami innymi niż drewno, gdyż może to spowodować uszkodzenie elementów zespołu frontowego oraz zaburzenia w pracy termokominka.